1. Khái quát về Clinker và vai trò trong ngành xi măng
Clinker là sản phẩm trung gian quan trọng trong quy trình sản xuất xi măng. Nó được tạo thành từ quá trình nung luyện hỗn hợp nguyên liệu (chủ yếu là đá vôi, đất sét, quặng sắt và phụ gia điều chỉnh) ở nhiệt độ khoảng 1.450°C. Sau khi nguội, clinker được nghiền mịn với thạch cao và các phụ gia khác để tạo thành xi măng thành phẩm. Như vậy, chất lượng của clinker quyết định trực tiếp đến tính chất cơ lý, độ bền và khả năng thi công của xi măng.
2. Phân loại Clinker tại Việt Nam
Tại Việt Nam, clinker được chia thành 3 nhóm chính theo tiêu chuẩn TCVN và nhu cầu thị trường:
– Clinker Pooclăng (Portland Clinker): Dùng sản xuất xi măng PC30, PC40, PC50 – chiếm tỷ trọng lớn nhất.
– Clinker ít nhiệt (Low-heat Clinker): Dùng trong công trình đập thủy điện, cầu cảng, yêu cầu bền sunfat.
– Clinker đặc biệt (Special Clinker): Phục vụ các mục đích như xi măng trắng, xi măng bền sunfat cao, xi măng chống phóng xạ,…
3. Các vùng sản xuất Clinker chủ lực tại Việt Nam
Clinker được sản xuất tập trung ở các khu vực có trữ lượng đá vôi lớn và điều kiện vận tải thuận lợi:
– Miền Bắc: Thanh Hóa, Ninh Bình, Hà Nam, Hải Dương – nơi có Long Sơn, Bỉm Sơn, Hoàng Thạch, Xuân Thành, Vissai…
– Miền Trung: Nghệ An, Quảng Bình – có Sông Lam, Hoàng Mai, Quảng Phúc,…
– Miền Nam: Tây Ninh, Bình Phước, Kiên Giang – gồm FiCO Tây Ninh, Hà Tiên, INSEE,…
4. Chất lượng Clinker tại Việt Nam
Clinker sản xuất tại Việt Nam có đặc điểm:
– Thành phần khoáng C3S cao → Cho cường độ nén ban đầu mạnh.
– Tỷ lệ MgO thấp → Hạn chế hiện tượng nở thể tích.
– Hàm lượng Alit cao → Phù hợp khí hậu nóng ẩm.
Tuy nhiên, một số nhà máy nhỏ còn gặp tình trạng ổn định nhiệt không cao trong lò nung, gây biến động chất lượng.
